Dr. Erdem Beyoğlu

 

Çocuk kitaplarını seçerken, çocuğun gelişim düzeyine göre karar verilmesi gerekmektedir.

Her gelişim döneminde çocuğun ihtiyaçları ve kitaplardan beklentileri farklılaşmaktadır.

Örneğin bir bebek gördüğü nesneyi tanımak için dokunmaya, sesini duymaya ihtiyaç duymaktadır. Tüm bunlar onun öğrenme sürecini desteklemekte ve öğrenmeyi kalıcı hale getirmektedir.

Çocuk kitaplarını seçerken, çocuğun gelişim düzeyine göre karar verilmesi gerekmektedir.

Her gelişim döneminde çocuğun ihtiyaçları ve kitaplardan beklentileri farklılaşmaktadır. Örneğin bir bebek gördüğü nesneyi tanımak için dokunmaya, sesini duymaya ihtiyaç duymaktadır. Tüm bunlar onun öğrenme sürecini desteklemekte ve öğrenmeyi kalıcı hale getirmektedir.

Ergenlik dönemine doğru ise resimler giderek önemini yitirmektedir. Yerine kitaptaki metin kalitesi gelmektedir. Metin içerisindeki akıcı betimlemeler ergeni çekerek kitaba bağlamaktadır.

Çocuk kitaplarını seçerken alttaki kriterleri göz önünde tutabilirsiniz.

0 – 3 yaş grubu kitapları için;

– Etrafında kolaylıkla bulunan ve aşina olduğu nesneleri içeren,

– Kelime sayısının az ve resmin bol olduğu,

– Kısa ve kafiyeli cümlelerden oluşan,

– Anlatılanlarla uyumlu resimlerin bulunduğu,

– Dokunma ve işitme gibi diğer duyuları aktive eden ve öğrenme sürecini hızlandıran,

– Ellerinin boyutuna uygun, sayfaları kolay çevrilebilen ve dayanıklı kitaplar önerilmektedir.

3 – 6 yaş grubu kitapları için;

– Kısa metinler içeren (masallar, hikayeler gibi),

– Günlük yaşamdan kesitler sunan,

– İçerisinde iyileri ve kötüleri barındıran,

– Yaşamış olduğu topluma ve kültüre yönelik bilgiler içeren,

– Zıt kavramları barındıran (içinde – dışında, altında – üstünde gibi)

– Resimlerde biraz detay veren kitaplar tercih edilmelidir.

6 – 8 yaş grubu kitapları için;

– Kısa masalları, dünyaca ünlü klasikleri ve bilindik hikayeleri içeren,

– İçerisinde birçok karakteri barındıran,

– Metinlerde daha çok detay veren,

– Yabancı ve bilinmedik kelimeler içeren,

– İlgi alanına giren konular içeren ve yeni bilgiler veren,

– Detaylı resimleri olan kitaplar tercih edilmelidir.

8 – 12 yaş grubu kitapları için;

– Çocuğun karakterine, ilgisine ve zevkine uyan,

– Betimlemerin ve atasözlerinin kullanıldığı,

– Detaylı anlatımların olduğu,

– Diğerlerine göre daha uzun yazılmış kitaplar tercih edilmelidir.

12 yaşının üzerindeki ergenler için ise gençlik serileri önerilmektedir. Ergen artık erişkinlerin okuyabileceği roman, araştırma ve konuları okuyarak kendisini geliştirebilir.

Sonuç olarak çocuk kitaplarını seçerken en önemli kriterin çocuğun kendisi olduğunu unutmamamız gerekmektedir.

Çocuğun ilgisini çeken kitaplar onun okuma alışkanlığı kazanmasına ve okuduğu bilgileri benimseyebilmesine olanak sağlayacaktır. Böylece okuma kalıcı anlamlar taşımaya başlayacaktır. Bu nedenle mutlaka kitap alırken ona kendi kitabını seçme özgürlüğünü veriniz. Bunu sağlayabilmek için onula birlikte kitapevine gidip  onun etraftaki kitapları incelmeyebilmesine olanak sağlayınız. Böylelikle kendisine en uygun kitabı bulup okuma alışkanlığını kazanma yolunda kalıcı adımlar atacaktır. Ancak okuma davranışının kalıcı olabilmesi için evde sizlerin de örnek olduğunuzu unutmamanız gerekmektedir. Kitap okuyan anne-babaların çocuklarında kitap okuma alışkanlığının daha kolay geliştiği bilinmektedir.