Çocuk ve Ergen Psikiyatriti Dr. Erdem BEYOĞLU
Eylül ayının gelmesi ile birlikte her ailede yeni bir telaş ortaya çıkar. Okul hazırlığı.
Okul, birçok alanda çocuğun gelişimine katkıda bulunan önemli bir yerdir. Burada çocuklar bir taraftan dersler sayesinde kendilerini zihinsel ve akademik açıdan geliştirirken diğer taraftan da arkadaşları ile keyifli oyunlar oynayarak paylaşım becerilerini ve toplumsal kurallara uyma becerilerini geliştirir. Yani okul sadece ders yapılan bir yer değildir. Çocuğu geliştiren ve olgunlaştıran bir yerdir.
Okul, aynı zamanda, evden ayrılış anlamına da gelmektedir. Bu durum bazen anne, baba ve çocukta kaygılara neden olmaktadır. Bu kaygılar sağlıklı bir şekilde yönetilmediği takdirde aile için ciddi sıkıntılara yol açmaktadır.
Okula başlama döneminde çocuğunuzun en önemli ihtiyacının güven duygusu olduğunu unutmayınız. Eğer bu dönemde anne—baba kaygılıysa, bu durum çocuklarına da yansıyarak onu da kaygılı yapacaktır. Çocuğunu kaygılı gören anne—baba ise daha da kaygılanacaktır ve bu süreç kısır bir döngü şeklinde devam edecektir. Sonunda anne—babasını kaygılı gören ve kaygısı giderek artan çocuk korkarak endişelenecek, ağlayacak ve panik yapacaktır. Bu da onun okula bağlanmasını ve okulu sevmesini engelleyecektir.
Çocuğun okula sağlıklı bir şekilde hazırlanması bu noktada büyük önem taşımaktadır.
Okul açılmadan önce ve okul açılırken çocuğunuzun uyum becerisini arttıracak öneriler aşağıda belirtilmiştir. Bunlar;
- Okul hazırlığına mümkün olduğunca erken başlayınız. Bu amaçla onu diğer çocuklarla tanışabileceği, eğlenceli oyunlar oynayabileceği ve kendini rahatça ifade edebileceği park gibi oyun alanlarına götürünüz.
- Çocuğunuzun özgüvenini ve tek başına karar verme becerisini geliştirmek amacıyla market gibi yerlerde ufak tefek alışveriş yapmasına (ürün seçmesine, ücret ödemesine vs.) olanak sağlayınız.
- Okula başlamadan önce mutlaka okul hakkında bilgi veriniz ve okulun sadece bir ders yeri olmadığını, içerisinde oyunların da oynandığı eğlenceli bir ortam olduğunu vurgulayınız. Orada tanışacağı arkadaşlarla eğlenceli oyunlar oynayabileceğini belirtiniz.
- Okula başlamadan önce çocuğunuzla birlikte okula giderek geziniz. Sınıfları, oyuncakları, parkları ve diğer oyun alanlarını görmesine ve incelemesine olanak sağlayınız.
- Eğer mümkünse öğretmenini görmesini ve onunla tanışmasını sağlayınız.
- Okulda tuvalet ihtiyacını korkmadan rahat bir şekilde yapabilmesi için evde tuvalet temizliğini öğretiniz ve tuvaleti geldiğinde tek başına yapabilmesini sağlayınız.
- Yine okulda kendisini güvende hissedebilmesi için evde giysilerini giyip çıkarabilmesine, ayakkabılarını tek başına bağlayabilmesine, çantasını taşıyabilmesine ve ellerini yıkayabilmesine olanak sağlayınız.
- Okulda bir sorun yaşarsa öğretmeninden yardım istemesi gerektiğini ve kötü bir durumda kendisini nasıl koruyabileceğini oyunlarla anlatmaya çalışınız.
Tüm bunlara rağmen çocuğunuz okula başlarken bir miktar ağlayabilir, mutsuz olabilir ve sizden ayrılmak istemeyebilir. Sıklıkla başlangıç dönemlerinde bu tür tablolar görülebilir. Ancak bu durumun ilerlemesi halinde Okul Korkusunun gelişebileceğini ve ciddi sonuçlara neden olabileceğini unutmayınız.
Son olarak, okul öncesinde her çocukta tatlı bir heyecan ve kaygının olur. Ancak öncelikle sizin rahat ve huzurlu olmanız ile çocuğunuzun bu kaygılardan uzaklaşacağını unutmayınız.