AİLEMİZ Dergisi olarak önceki sayılarımızda sunduğumuz American Center For Disease Control and Prevention tarafından geliştirilen Act Early (Erken Davran) Programını sizlerle paylaşmaya devam ediyoruz. Act Early, 2 aylık, 4 aylık, 6 aylık, 9 aylık, 1 yaş, 1,5 yaş, 2 yaş, 3 yaş, 4 yaş ve 5 yaş çocukların gelişim dönemlerine uygun hazırlanan bir aile takip programıdır. Program kapsamında toplam 4 ana alanda çocukların becerileri değerlendirilmektedir. Bunlar; 1. Sosyal / Duygusal, 2. Konuşma / İletişim, 3. Bilişsel (Öğrenme, Düşünme ve Problem Çözme) ve 4. Hareketler / Fiziksel Gelişim. Act Early programı, ebeveynlerin çocuklarının gelişimini kolayca takip etmesini ve sorunlu durumlarda vakit kaybetmeden hekimleri ile konuşmalarını önermektedir.
2 Yaşında bir çocuk neler yapar?
Sosyal/ Duygusal
- Başkalarını kopyalar, özellikle yetişkinleri ve büyük çocukları,
- Diğer çocuklarla birlikteyken heyecanlanır,
- Bağımsızlığını daha çok gösterir,
- Karşı gelme davranışları gösterir (Yapılmaması söylenen şeyleri yapar),
- Çoğunlukla diğer çocukların yanında oynar ama diğer çocukları da oyunlarına katmaya başlar, kovalamaca gibi.
Konuşma / İletişim
- Objelerin ve resimlerin isimleri söylenince gösterir,
- Tanıdık insanların ve vücut parçalarının isimlerini bilir,
- 2-4 kelimeli cümleler kurar,
- Basit talimatları takip eder,
- Konuşmada kulak misafiri olduğu kelimeleri tekrarlar,
- Kitaptaki şeyleri gösterir.
Bilişsel (Öğrenme, Düşünme, Problem –Çözme)
- 2-3 kez örtülse bile saklı olan objeleri bulur,
- Şekilleri ve renkleri sınıflandırmaya başlar,
- Tanıdık olduğu kitaplardaki cümleleri ve tekerlemeleri tamamlar,
- Basit rol oyunlarını oynar,
- 4 veya daha fazla blokla kule yapar,
- Bir elini diğerine göre daha çok kullanır,
- “Ayakkabılarını kaldır ve onları dolaba koy” gibi iki basamaklı yönergeleri takip edebilir,
- Kitaptaki resimlerin isimlerini söyleyebilir (kedi, kuş, köpek gibi).
Hareket / Fiziksel Gelişim
- Parmak uçlarına basarak durabilir,,
- Topu tekmeleyebilir,
- Koşmaya başlar,
- Yardımsız mobilyaların üstüne tırmanır ve iner,
- Merdivenlere tutunarak yukarı ve aşağı yürür,
- Yukarıdan aşağıya doğru topu atabilir,
- Daire ve Düz çizgi yapar veya kopyalar.
Eğer çocuğunuzda aşağıdaki belirtiler varsa doktorunuzla konuşarak Erken Davranınız; 2 kelimelik cümleler kurmazsa (Örneğin: süt iç), Tarak, telefon, kaşık, çatal gibi objelerle ne yapacağını bilmezse, Hareketleri ve sözleri kopyalamazsa, Basit yönergeleri takip etmezse, Sürekli veya düzgün yürüyemezse ve Önceden kazandığı becerileri kaybetmişse.
NOT: Act Early Programının çevirisi Klinik Psikolog Çise Onur ve Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Dr. Erdem Beyoğlu tarafından yapılmıştır.
