Çocuk ve Ergen Psikayristi Dr. Erdem Beyoğlu
Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de Covid-19 salgını ile daha önceden hiç deneyimlemediğimiz, belki de hayatımız boyunca bir daha deneyimlemeyeceğimiz zorlu bir dönem geçirmekteyiz. Birçok aile bu süre içerisinde çocuklarıyla birlikte evlere kapanmak zorunda kaldı. Evlere kapanma, başlangıçta keyifli gibi görünmekle birlikte zamanla sorunların ortaya çıkmasına neden oldu.
İlk zamanlar, gündelik yaşamın koşuşturmasından dolayı uzun zamandır baş başa vakit geçiremeyen aileler büyük bir keyif aldılar. Artık birbirlerine ayırabilecekleri bol zamanları vardı. Birlikte oyun oynadılar, yemek pişirdiler, ev ve bahçe işleri ile uğraştılar. Ancak çocuklar giderek günlük rutinlerden sıkılmaya başladılar. Bu da haliyle çocukların davranım sorunlarının artmasına ve ebeveyn – çocuk ilişkisinin gerilmesine yol açtı. Birçok aile, evdeki bağrışmaları kontrol altına alabilmek için çocuklarına tablet ve cep telefonlarını kontrolsüz bir şekilde vermeye başladı. Bu yöntem, ilk başta kısa süreli olarak çocukların davranım sorunlarını hafifletip aileleri rahatlatırken orta ve uzun vadede çocukların davranım sorunlarının daha da artırmasına ve daha zor bir hal almasına neden oldu.
İşte tam bu noktada ülkemizde alınan tedbirler ve sağlık çalışanlarının özverili çabaları ile Covid-19 salgını zayıflamaya ve devlet tarafından uygulanan ağır karantina koşulları hafifletilerek yerine “Yeni Normal” koşullar uygulanmaya başladı. Günümüzde artık “Yeni Normal” koşullar günlük hayatımızın bir parçası haline geldi.
“Yeni Normal” dönemde çocukların sağlıklı gelişimini desteklemek ve ailelere yardımcı olabilmek amacıyla bazı öneriler hazırlanmıştır.
Çocuklarınızın Sağlıklı Gelişimini Destekleyin
En önemli temel ilkemiz, çocuklarınızın sağlıklı gelişimini desteklemek olmalıdır.
Süreç içerisinde evlere kapanan birçok çocuk günlük gerekli olan bedensel aktivitesini yapamamıştır. Halbuki günümüzde sağlıklı ruhsal gelişim devamlılığı için düzenli – günlük fiziksel aktivitenin gerekli olduğunu biliyoruz. Bu nedenle çocuğunuzun günde en az bir saat sportif aktivite yapmasına fırsat veriniz. Eğer çocuğunuz spordan hoşlanan bir çocuk değilse, yakalamaca, saklambaç gibi oyunlar oynamasına imkan vermeniz yeterli olacaktır. Bu gibi oyunlar sırasında çocuğunuz gerekli günlük aktivitelerini kendiliğinden yapacaktır.
Ekran Süresini Azaltın
Geçtiğimiz zorlu dönem içerisinde birçok çocukta ekran maruziyetinde artış gözlenmiştir. Tablet, cep telefonu ve play station ile oynama ve televizyon izleme sürelerinde ciddi artışlar olmuştur. Bundan hızlıca uzaklaşılıp ekransız bir hayata yeniden geri dönülmesi gerekmektedir. Böylelikle çocuğunuzun sosyal ve bilişsel gelişimini desteklemiş oluruz.
Genel olarak, 0-3 yaş grubundaki çocukların hiç ekran izlememesi, 3-6 yaş grubundaki çocukların en fazla yarım saat izlemesi ve 6 yaş üzerindeki çocukların da en fazla 1 saat televizyon izlemesi önerilmektedir. Bunun üzerindeki tüm sürelerin kısıtlanması ve aile tarafından kontrol edilmesi gerekmektedir.
Sosyal Aktiviteler Sunun
Çocuğunuzun diğer çocuklarla birlikte vakit geçirebileceği ortamlar yaratmaya çalışın.
Çocuğunuzun iyi anlaştığı arkadaşları bir araya getirmeye ve birlikte keyifli vakit geçirmelerine, oyun oynamalarına ve sosyal paylaşımlarda bulunmalarına olanak sağlayınız. Böylelikle çocuğunuza keyifli bir aktivite sunarak onu ekranlardan uzak tutmuş olursunuz. Ancak yeni normal koşullar kapsamında ortamın fazla kalabalık olmamasına ve toplamda üç – dört çocuk sayısını geçmemesine özen gösteriniz.
Birlikte Kaliteli Vakit Geçirin
Çocuğunuzla birlikte kaliteli vakit geçirmenin yollarını arayınız.
Kaliteli vakit geçirmenin çocuklarınızı ekranlardan uzak tutma, birlikte keyifli aktiviteler yapma, çocuğunuzun sizinle dertleşmesine olanak sağlama gibi birçok avantajı bulunmaktadır. Kaliteli vakit bazen çocuğunuzla birlikte evde oyun oynamak bazense sizin yanınızda bisiklet sürmesine izin vermektir. Önemli olan çocuğunuzun size ulaşılabilir olması, onu dinlediğini hissettirmenizdir. Bunun için yapmış olduğunuz işlerden ve telefonlardan uzak durmanız yeterlidir.
Maskeli Yaşama ve Yeni Normallere Alışın
Günümüzdeki yeni normal koşulların en önemli özelliklerinden biri maske takma zorunluğudur. Maske artık gündeki yaşamımızın bir parçası haline geldi. Bunun yanında iki kişi arasında en az 2 metre mesafe olmasını belirten Sosyal Mesafe kuralı ve dışarıya çıktığımızda eldiven takma veya ellerimizi düzenli bir şekilde su—sabun veya el dezenfektanları ile yıkamak yine yeni normal kurallarımızdandır. Çocuğumuza yeni normal hayatımızı anlatmamız ve yeni kurallara uymasını teşvik etmemiz gerekmektedir. Bu amaçla çocuğumuza halen COVİD-19 salgının devam ettiğini, kendisini ve çevresindeki sevdiği insanları koruyabilmesi için dışarıya her çıktığında maskesini takması, sosyal mesafe ve el yıkama gibi genel hijyen kurallarına uyması gerektiğini, bunun bir tercih değil, bir zorunluluk olduğunu anlatmamız gerekmektedir.
Herkese COVİD-19’dan uzak sağlıklı günler dilerim…