Yard. Doç. Dr. Diyetisyen Nezire İnce
- Çocuğum yemeğini yemediğinde “yemeğini yersen sonrasında tatlı var” diyerek yedirmeye çalışmak
Bu aslında zaman zaman işe yarasa da doğru bir davranış değildir. Bu cümleyle çocuğun gözünde Tatlı’yı daha büyük bir yere koyarak daha fazla önemsediğimizi gösteririz . Cümlenizi “yemeğini yersen park için yeterli enerji toplayacağından parka gidebiliriz” veya “yemeğini yersen en sevdiğin hikayeyi sana okuyabiliriz” şeklinde kurarsanız çocuğunuzu tatlıya yöneltmek yerine sevdiği yararlı aktivitelere yönlendirmiş olursunuz ve yemeği yemesini sağlayabilirsiniz. Yemeğini yediğinde ise yıldız, gülenyüz veya kurdele gibi şeylerle ödüllendirebilirsiniz.
- Çocuğum yemeği beğenmiyor ve yemiyorsa aç kalmasını istemediğinden hemen alternatif bir sandviç veya pratik bir şeyler hazırlarım
Alternatif sunmak yapılan en büyük hatalardandır. Anne yüreği çocuğunuz aç kalmasını istemez fakat Yeterli ve Dengeli Beslenmek karın doyurmaktan çok daha önemli bir olaydır. Çocuğa alternatif sunarak yemeği beğenmediği her zaman daha güzel bir seçeneğin sunulacağını çocuğa öğretmiş oluruz. Bu da beğenmediği veya istemediği hiçbir yemeği yemeyeceği anlamına gelir. Bunun yerine çocuğa alternatif sunmamak ama beğenmediği yemekten istediği kadar tabağına koyma esnekliği sağlamak daha doğru olur. Örneğin Taze Fasulye-Bulgur Pilavı-Cacık sunulan menüde çocuk Taze fasulyeyi yemek istemiyorsa 1 Kaşık Taze Fasulye-2 kaşık Pilav ve cacık tabağına konulur ve 1 kaşık fasulyeyi bitirmesi en azından tadına bakması istenir. Fasulyeyi denemediği sürece fazladan pilav ve cacık da sunulmamalıdır.
- Çocuğum yemek yemiyor ve sofrada oturmuyor o nedenle yemeği telefondan video izleyerek veya gezerek yedirebiliyorum
Yemek yemek fizyolojik olduğu kadar psikolojik de bir aktivitedir. Gezerek veya ekran karşısında yemek yemek çocuğun ne yediğinin farkına varmadan psikolojik olarak tatmin olmadan yemek yemesine yol açar böylece gereğinden fazla yemek yeyebilir bu da obeziteye yol açabilir. Yemek sofrada ve mümkünse ailece yenmelidir. Sofrada edinilen alışkanlıklar ve gözlem önemli bir eğitimdir. Sofrada oturmaya bir süre belirlemeniz önemlidir genelde 20-25 dakika çocuk için yeterli bir süredir. Sofrada onun sevdiği örtüleri, renkli tabakları kullanarak sofrada oturmasını teşvik edebilirsiniz ve sofrada oturduğu için ona yıldız, puan, kurdele gibi ödüller verebilirsiniz.
- Çocuğum çok az yiyor doymuyor endişesi
Her yaş grubunun kendine özgü porsiyon ölçüsü vardır. Anne olarak yerli endişeleriniz olsa da 4 yaşında bir çocuğun bir yetişkin kadar yemek yemediğini kabullenmeniz gerekir. Çocukların porsiyon ölçüsü yetişkinlerin neredeyse yarısı kadardır. Doymayan çocuk mutlaka belli bir süre sonra birşeyler yemek isteyecektir. Ara öğünlerin ana yemeklere yakın olmasından kaçınmak gerekir ayrıca porsiyonların büyük olmamasına da dikkat edilmelidir.
- Çocuğum 2. Tabak yemeği de yemek istiyor, ne yapmalıyım?
Çocuğa istediği yemeği vermemek bizim gibi toplumlarda çok da kolay değildir. Anne çocuğunu yemekten mahrum bıraktığı hissine kapılır. Bu durum zor olsa da porsiyon ölçülerini belirlemek ve bir sınır koymak önemlidir. Çocuğunuz 1. tabağını yemesine rağmen doymadığını söylüyorsa ona ½ bardak su verin ve biraz oyalamaya çalışın halen daha 2. tabağı istiyorsa salata, sebze ve yoğurt ağırlıklı pilav/makarna/patates daha az olacak şekilde 2. tabağı daha az miktarlarda verebilirsiniz. Daha sonra da çocuğunuzu farklı aktivitelere yönlendirerek sofrayı kaldırın.