Uzman Diyetisyen
Selen Teksoy Tamel
Evet yanlış okumadınız. Kanıta dayalı mucize besin var ve bunu bizim vücudumuz üretiyor. Bu mucize besin ANNE SÜTÜ’dür. Ne kadar olağan üstü bir şey sizce de öyle değil mi?
Sevgili anneler ve geleceğin anne adayları, gebelik döneminde elinizden gelen tüm özeni göstererek bebeğinizi kucağınıza aldıktan sonra artık emzirme döneminiz başlar.
Anne sütü yeni doğanlarda yaşamın ilk yıllarında mükemmel bir besin olarak kabul edilir. Bu bebek beslenmesi için benzersiz bir üründür. Anne sütü karbonhidratlar, proteinler, lipidler, hücreler ve diğer biyolojik önemli bileşenleri içeren çok karmaşık bir yaşam sıvısıdır. Ayrıca yapısında bulundurduğu hormonlar, genler, mineraller, eser elementler ve immunoglobulinler bebeğin gelişimini olumlu yönde etkilerken bebeğin besinsel tüm ihtiyaçlarını karşılayan tek besindir.
ANNE SÜTÜNÜN FAYDALARI;
Bebeğin ruh ve vücut sağlığı için en uygun besindir.
- Steril ve ideal sıcaklıktadır.
- Sindirimi en kolay besin maddesidir.
- Her annenin sütü kendi bebeği için en uygun özelliktedir. Prematüre bebeği olan annenin sütü prematüre bebeğe, 1 aylık bebeği olan annenin sütü 1 aylık bebeğe, 3 aylık bebeği olan annenin sütü ise 3 aylık bebeğe göredir.
- Organ ve sistemlerin gelişmesini düzenleyen büyüme faktörlerini içerdiğinden bebeğin büyümesini ve gelişmesini hızlandırır.
- Bebeğin ilk 6 ayda ihtiyacı olan protein, yağ vb. her türlü besin değerine sahiptir. Bu nedenle D vitamini ve flor dışında hiçbir ek besine, ek sıvıya, vitamine gereksinim duyulmaz.
- Aşırı şişmanlama (obezite) riski daha azdır.
- Annenin ilk gelen sütü (ağız sütü) bebek için çok önemlidir ve bebeğin ilk aşısıdır.
- Bebeği enfeksiyonlara karşı korur.
- İnek sütünde alerji yapabilen B-laktoglobülin bulunurken anne sütünde bulunmaz.
- Doygunluk sağlayan leptin hormonu ile bebeğin doymasını ve içerdiği prebiyotikler ile bağırsak sisteminin sağlıklı olmasını sağlar.
- Anne sütü ile beslenen bebeklerde kansızlık daha az olur.
- Bebek için doğal bir sakinleştiricidir.
- Emzirmeyle anne ile bebek arasında var olan duygusal bağı geliştirir.
- Bebeğin zekâ gelişiminin daha iyi olmasını sağlar.
SÜTÜM BEBEĞİME YETİYOR MU?
Yeni doğum yapan annelerin en çok endişelendiği konulardan biri de bebeği için sütünün yetip yetmediğidir. Bu aşamada aslında ilk yapılması gereken bu şüpheden kendimizi uzaklaştırmaktır. Unutmayın ki bebeğiniz için en mükemmel besin sizin sütünüz ve sütünüzün miktarını belirleyen ilk etken sizin bulunduğunuz ruh hali. Bebeğinizin büyüme eğrileri olması gereken sınırlardaysa ve 5-6 kere altını kirletiyorsa sütünüz bebeğinize yetiyor demektir.
SÜT MİKTARINI ARTTIRMAK İÇİN YAPILMASI GEREKENLER;
- Doğum gerçekleştikten sonra en kısa sürede emzirilmeli.
- Rahatlamalı ve stres yapılmamalı
- Unutmayın ki bu işin çok büyük bir çoğunluğu psikolojik. Kendinizi sütünüzün geldiğine ve bu sütün bebeğinize yettiğine inandırın. Bunu bir strese dönüştürmeyin. Emzirme süresinde sakin ve rahat ortamda bebeğinizle bağ kurun. Gece, gündüz, bebeğiniz açlık gösterdiği her an bebeğinizi emzirin. Unutmayın ki ne kadar çok emzirirseniz sütünüz o kadar artar.
- Bebeğiniz doğru pozisyonda emzirilmeli
- Gece de emzirmeye devam edilmeli
- Ek gıdaya geçiş konusunda aceleci olunmamalı. 6. aya kadar anne sütü dışında başka bir besine ihtiyaç yoktur. Ancak, 6. aydan sonra tamamlayıcı besinlere başlanmalı ve bu dönemin devam ettiği 24’üncü ayın sonuna kadar tamamlayıcı beslenmeye ek anne sütü verilmelidir.
- ,Anne yeterli ve dengeli beslenmeli.
ANNE BESLENMESİNDE DİKKAT EDECEĞİ NOKTALAR:
Annenin sütünü artırmak için yapacağı en önemli şey yeterince su içmesidir. Toplam sıvı alımının artması süt miktarını da artırmaktadır.
3 ila 3,5 litre sıvı alımı yeterlidir. Su içmeyi sevmiyorsanız ayran, limonata, çorba tüketiminizi artırarak en azından sıvı alımınıza destek olabilirsiniz.
Anne sütünü artırmada ve sütün kalitesinde bir diğer önemli nokta protein alımıdır. Mutlaka gün içerisinde yumurta, süt ürünleri ve et grubu tüketilmelidir.
Folik asit gebelik döneminde olduğu kadar, emzirme döneminde de önemlidir.
Yeşil yapraklı sebzeleri bol bol tüketin.
B grubu vitaminlerinin yeterli alımı için tam buğday, bulgur, kinoa ve kuru baklagiller tercih edilmelidir.
Magnezyum ve çinko her kadın için yaşamın her döneminde önemlidir. En iyi kaynaklarından bazıları kırmızı et ile fındık ve badem’dir.
Tatlı yemek isterseniz, gaz yapmayacak şekilde sütlü tatlıları tercih edebilirsiniz.