Uzman Diyetisyen
Selen Teksoy Tamel
Yeterli ve dengeli beslenme anne karnında başlayarak tüm yaşam sürecinde gereklidir. Özellikle çocukluk ve ergenlik döneminde yeterli ve dengeli beslenme, ilerleyen yaşlarda beslenmeye bağlı oluşabilecek sağlık risklerinin azaltılmasında ve okul başarısının artmasında etkilidir.
Ayrıca bu dönem doğru beslenme alışkanlıklarını kazandırma açısından son derece önemlidir.
Büyüme sürecinde olan okul çağı çocuklarında ve ergenlerde günlük enerji ve besin ögesi gereksinmelerinin sağlanması gerekmektedir. Günlük enerji ve besin ögelerinin yeterli ve dengeli bir şekilde karşılanabilmesi için, bu dönem çocuklarının tüketmeleri gereken besinlerin iyi kalitede ve yeterli miktarlarda olması önem taşımaktadır.
Çocukluk ve ergenlik dönemlerinde en önemli noktalardan bir tanesi yemek seçimidir.
Yemeklerin seçimini etkileyen noktaların başında da aslında sunum gelmektedir.
Tabak görseli iştahı dolayısı ile de o besine olan ilgiyi ve isteği etkileyen çok önemli bir faktördür. Aslında sadece çocukluk ve ergenlik döneminde değil hangi yaşta olunursa olunsun yemek sunumu o yemeği yemek isteyip istemeyeceğimizi belirlemektedir. Hatta bazen hiç tadına bakmadığımız veya sevmediğimiz bir yemeği tabak görseli güzel olduğundan ve keyifli bir sunum olduğundan denemek isteyebiliriz. Siz de böyle bir durumla karşı karşıya kaldınız mı?
Türk toplumunda masa süsleme de tabak süsleme de çok yaygındır. Ancak son yıllarda çalışma temposunun artması ve buna bağlı olarak da yemek yapmaya yeterli zaman ayıramamak veya yeteri kadar özenememek yemeklerde sunumu çok etkilemektedir. Sunumda ilk göze çarpan nokta renklerdir. Örneğin sizler kendinizi düşünün bir günlük planladığınız yemek menüsü (aslında zaman ayırıp yapabildiğiniz demek daha doğru olacaktır) haşlama tavuk, makarna ve yoğurt olsun (Kıbrıs’ta Magarına Bulli diye adlandırılan yemek özünde haşlama tavukların kızartılması ile yapılır ama sağlık açısından sıkıntılı bir pişirme yöntemi olduğu için uygulanmaması öneriliyor). Sizden isteğim bunları bir tabakta hayal edin. Aslında ayrı ayrı düşündüğünüzde nefis bir haşlama tavuk, yanında da güzelim bir makarna. Hatta durun bir dakika olayı biraz daha abartalım makarnanızı tavuk suyuna yaptınız diyelim. Evet, düşündüğünüzde, lezzetli yemeklerdir. Ancak hepsi beyaz renktedir. Tabak tümüyle bembeyaz. Bir de beyaz bir yemek tabağında servis etmişseniz o zaman iş daha da felaket bir duruma gelmiş demektir. Çünkü burada çocuğunuzu cezbedecek olan şey renklerdir. Önce tabak gözümüze, sonra da nefis lezzeti ile midemize ve beynimize hitap etmelidir. Gelin örnek verdiğimiz menü üzerinden renklendirmeye gidelim.
Haşlama tavuk yerine ızgara tavuk olması ve sade makarna yerine mevsiminde sebzelerin katıldığı bir makarna yapılması renklerin dansı ile şölene dönüşebilir.
Başka bir renklendirme fikri ise makarna salatası ile olabilir. Haşlama makarnanızı mevsimsel sebzelerden yaptığınız salata ile birleştirdiğinizde renkli bir tabak hazırlamış olursunuz. İsterseniz yanında olacak olan yoğurdun içerisine ya sebzeler ya da baharatlar katarak da aynı zamanda yoğurdunuza da keyif katmış olabilirsiniz. Bu sadece bir örnektir. Her menüde pratik olabilecek yöntemlerle renklendirmek hem gözünüze hem de midenize hazırladığınız bir şölen olabilir.
Yazımı sonlandırmadan önce sizlerle daha önceki yazılarımda paylaştığım bir notu şimdi tekrar yeri gelmişken paylaşmak istiyorum. Her şeyi yaptınız, her yöntemi denediniz ama yine de çocuğunuz hazırladığınız yemeği tüketmeyi reddetti. Hepimizin sevemediği veya tüketmek istemediği yemekler olur. Çocuğunuz da bir birey ve sunduğunuz yemek hazırladığınız şekilde onun damak tadına uygun olmayabilir. Israrcı olmamalı ve belli bir süre geçtikten sonra başka bir besinle birlikte ve başka bir sunum şekli ile deneyip tekrar sevdirmeye çalışmalısınız.
Hepinize rengarenk krallar sofrası eşliğinde sevdiklerinizle keyifli sohbetler ettiğiniz mutlu sofralar dilerim.