Ergoterapist

Su Bozkuzu

Otizm yaşamın ilk üç yılında belirti veren ve yaşam boyu devam eden  çok boyutlu nörogelişimsel farklılıktır.

 

Otizmli çocuklarda görülen belirtiler iki temel alanda gruplandırılabilir:

 

• Sosyal ve iletişimsel alandaki yetersizlikler

 

• Tekrarlayıcı hareketler ile sınırlı ilgi alanının varlığı.

 

Her otizmli çocuğun semptomları, karakteri, davranışları diğerinden farklıdır. Bu bağlamda ergoterapi müdahale programları da çocuğa özgüdür.

 

Ergoterapi, anlamlı ve amaçlı aktivitelerle sağlığı ve refahı geliştiren kişi merkezli bir sağlık mesleğidir.

 

Ergoterapi’nin temel amacı kişilerin günlük yaşam aktivitelerine katılımını sağlamaktır.

 

Günlük yaşam aktiviteleri; yemek yeme, banyo yapma, tuvalete gitme, alış-veriş yapma, tırnak kesme, saç tarama gibi hayatımızı sürdürmek için yapmamız gereken her şeyi içerir.

 

Otizmli çocuklarda günlük yaşam aktivitelerine katılımı engelleyen, yaşam kalitesini düşüren birçok farklı problem vardır. Bu problemlerin bir ergoterapist tarafından değerlendirilmesi ve müdahale edilmesi gerekmektedir.

 

Otizmde görülen belirtiler arasında duyusal problemler belirgindir.

 

Duyusal problemler çocuğun çevre ile uyumunu azaltmakta yerinde davranışları sergilemesine engel olmaktadır.

 

Duyusal problemler çocukların hayata olan adaptasyonunu azaltmakta, günlük yaşam becerilerine katılımına engel olmakta, akademik öğrenimi güçleştirmekte ve öz bakım süreçlerinizi zorlaştırmaktadır.

 

Duyusal sistem yaşamı sürdürebilmek için hayati önem taşımaktadır.

 

Duyu bütünleme çocuğun vücudundan ve çevresinden gelen duyuyla alınan bilgileri organize etme becerisidir. Normal duyusal süreçte; kişi kendi vücudundan ve çevreden gelen uyarıları doğru bir şekilde algılar ve uygun bir davranış ya da motor hareket açığa çıkarır.

 

Otizm tanısı almış çocuklar için Duyu Bütünleme Terapisi Ergoterapistler tarafından  sıklıkla kullanılan bir yaklaşım modelidir.Duyu sistemi bilinenin aksine 5 tane değildir.

Ergoterapistler klinik ortamda 8 duyu sistemi üzerinde çalışırlar. Bu sistemler ;

Sekiz duyudan alınan uyarılara çocuğun normal tepkiler vermesini bekleriz, fakat bu tepkiler normalin üstünde ya da altında gözlemleniyorsa veya çocuk duyusal uyaran arayışı içinde olarak gözlemleniyorsa duyu bütünleme probleminin varlığından söz edebiliriz.

 

Otizm tanısı almış Duyu Bütünleme problemi yaşayan çocuklarda sıklıkla aşağıdaki belirtiler gözlemlenir;

 

• Kolay korkma (doğumdan 3 aylığa kadar)

 

• Zayıf kas tonu

 

• Kendini kontrolde problem, normal dışı telaşlı

 

• Elleri bir araya getirmede veya oyuncakları birbirine çarpmada problem

 

• Yavaş yuvarlanma, oturma veya ayağa kalkma

 

• Keşfetme problemleri

 

• Hareket ettirildiğinde ağlama veya gerginlik

 

• Farklı pozisyonları tolere edememe

 

• Banyodan hoşlanmama

 

• Tırnaklarını, saçlarını kesmek istememe

 

• Giyinme zorlukları

 

• Yaşına uygun oyuncakları oynamada problem

 

• Kucağa alınınca, kucakta tutulunca rahatsız olma

 

• Emme güçlüğü

 

• Aşırı aktif ve aşırı hareket peşinde veya aşırı hareketsiz

 

• Sakar, sürekli düşer/takılır

 

• Zıplamaktan, sallanmaktan veya ayaklarının yerden kesilmesinden hoşlanmaz

 

• Oyuncakları veya boya kalemlerini kırar

 

• Boyama yapmaktan, yap-boz yapmaktan veya makasla kesmekten hoşlanmaz

 

• Dokunmaya, tatmaya, seslere veya kokulara aşırı tepki verir.

 

• Seçici beslenme,

 

• Oyun bahçelerinde oynamak istemez

 

Duyu bütünleme problemlerinin altında yatan nedenin tespit edilip müdahale programının oluşturulması çocuğun gelişimi için kritik önem taşımaktadır.

 

Duyu bütünleme terapisi doğrudan merkezi sinir sistemini hedef alan nörolojik bir işlemdir. Bu doğrultuda terapistin yeterliliğini ve sertifikasını sorgulamak ailelerin birinci görevi olmalıdır.

 

Duyu bütünleme terapisini ergoterapistler veya sertfika almış fizyoterapist, dil konuşma terapistleri tarafında uygulanmaktadır.

 

Duyu Bütünleme Terapisinin bütünleyici yaklaşımı ile birlikte Otizmli birçok çocuk  daha refah bir hayat sürmektedir.