Eğitim Uzmanı ve Danışmanı
Ayşe Hunat Öztoprak
Veli görüşmelerinin gerçekleştiği şu günlerde ve sene boyunca gerçekleşecek tüm konuşmalarınızda yardımcı olacağını umduğum ipuçları paylaşıyorum bu ay.
Çocuğunuz akademik olarak zorlanıyor mu?
Okulla ilgili problemler mi var?
Çocuğunuzun öğretmeniyle konuşmanız faydalının ötesinde, gerekli!
Çocuklarımız için her zaman en iyisini istiyoruz: Fizyolojik, bilişsel, duyuşsal ve sosyal. Başarılı olmalarını istiyoruz, okul yaşantısında ve hayatta.. aynı zamanda akademik başarı elde etmeleri için öğretmenleriyle kol kola çalışmamız gerektiğini de biliyor olmalıyız. Ancak öğretmenleriyle nasıl konuşacağımızı biliyor muyuz? İletişim yollarını açık tutmamız anahtar.
Randevu alın. Görüşmenin şekli ister online olsun ister yüz yüze, öncesinde düşüncelerinizi not edin. Çocuğunuz akademik olarak güçlük mü yaşıyor? Yoksa zorbalığa mı maruz kalıyor? Konuşmak istediğiniz başlıkları yazın ve konuşun. Unutmayın ki bu işte birliktesiniz ve çocuğunuza destekte beraber çözüme ulaşacaksınız.
Etkili iletişim kurun. Randevulaştınız ve düşüncelerinizi başlıklar halinde not ettiniz. Şimdi sıra düşüncelerinizi dile getirmekte: net, bilinçli ve etkili bir şekilde. Sizi endişelendiren konulara örnekler verin ve dinleyin. Etkili iletişim iki yollu olandır.
Bir sonraki hamleyi konuşun. Görüşmeniz esnasında bir problemi tanımlayabildiyseniz, çocuğunuzla ve öğretmeniyle çözüme odaklı olarak birlikte çalışacaksınız. Aşamalı ve pratik çözümler en ideali. Bundan ne kastediliyor? Diyelim matematikten güçlük çeken yavrunuzun bir gecede 10 üzerinden 4’lük bir öğrenciyken 8’lik bir öğrenci olamayacağını kabul edin. Küçük adımlarla gelişimin sağlanacağını aklınızda tutun. Öğretmeniyle basamakları tek tek çıkabileceği bir gelişim planı hazırlayabilirsiniz.
Eğer öğretmeni, ‘Çocuğunuz ödevlerinde/okuldaki çalışmalarında zorlanıyor’ dediyse…
Eğitimsel zorlanmaların sebebi tahmininizden çok olabilir. Örneğin ev içi yaşanan bir olumsuzluk veya yetersiz uyku dikkatini toplamasına engel olabilir veya bir evvelki konuyu tam anlamıyla öğrenememiş, konu anlatıldığında okulda olmamış ve dolayısı ile geri kalmış olabilir.
Doğru tepki: Öğretmeninin durumu detaylandırmasını isteyin ki ne yönde yardımcı olabileceğinizi doğru tayin edin. Tüm konularda mı geri kalıyor yoksa sadece bir tek konuda mı eksiklik yaşıyor? Kendisinden bekleneni mi yapmıyor yoksa geriliyor ve ne yapacağını mı bilemiyor?
Hareket planı: Her zaman çocuğunuzun konuya dair görüşünü alın. ‘Öğretmenin çıkartmaları yapamadığın için endişeleniyor. Sen ne düşünüyorsun?’. Kendisine nasıl yardımcı olabileceğinizi sorun. Tabii ki öğretmeniyle kendisine nasıl yardımcı olabileceğinizin beyin fırtınasını yapın. Ödevlerini kontrol edin, eksiklikleri tayin edin ve öğretmeninden destek isteyin. Belki bir web sayfası önerecek veya kendisine konuyu birebir anlatmak için zaman dilimi ayıracak.
Takip edin: Hareket planı oluşturduktan bir kaç hafta sonra öğretmeniyle tekrar görüşün ve gelişimi hakkında nerede olduğunuzu öğrenin. Eğer az veya hiç ilerleme olmamışsa rehber öğretmenle görüşebilirsiniz. Bir öğrenme güçlüğü yaşanıyor olabilir ve bu tedirgin olunacak bir durum değil.
Eğer öğretmeni, ‘Çocuğunuz sınıfta davranışlarını kontrol edemiyor’ dediyse…
Doğru tepki: Tam olarak ne yapıyor çocuğunuz: Sınıfın dikkatini mi dağıtıyor? Sınıf içinde koşuyor mu? Gereksiz sesler mi çıkartıyor? Özellikle küçük yaşlar duygularını tam olarak dile getiremez bu nedenle bazen kötü davranış endişe belirtisi olabilir. Davranışın ne zaman baş gösterdiğini sorun öğretmenine. Günün belli bir saatinde mi sergiliyor davranışı? Tetikleyicinin ne olduğunu belirlemenize yardımcı olacak bu tarz sorular. Örneğin beden eğitimi dersi öncesi düzen bozucu hareketler sergiliyorsa, sebebi kendisini beden eğitiminde yeterli görmeyişi ve arkadaşlarının kendisiyle alay edeceğini düşünüyor olması olabilir. Ayrıca yeterince ilgi görmüyor oluşunun da göstergesi olabilir. Yüksek sesli olmak kendince dikkat çekmenin bir yolu olabilir veya istenen sessiz saat çok uzun geliyor olabilir kendisine.
Hareket planı: Performansı ile ilgili endişe yaşadığı kanaatine vardıysanız, ‘Öğretmenin beden eğitimi dersinden önce huzursuz olduğunu düşünüyor, beraber ip atlama çalışalım ister misin?’ diye sorun. Yavrunuzu telkin edin, herkesin kendisini yetersiz gördüğü en az bir alan vardır ve iyi becerilerinin üzerine odaklanarak sohbetinizi ilerletin. Yahut yavrunuz enerjik hareketlerine engel olamıyorsa, öğretmenine sessiz saat öncesi enerji atımı için ne yaptırdığını sorun. Hareketli çocuklar için ders aralarına bedenlerini kullanabilecekleri etkinlikler yerleştirilebilir. Yok eğer dikkat çekmek için sergileniyorsa olumsuz davranış, o zaman çocuğunuza olumlu davranışların ve kurallara uymanın çok daha fazla dikkat çektiğini belirtin. Öğretmeniniz olumlu davranışlar üzerinde durmanın pozitif disiplin olduğunu biliyor. Bir çek edin.
Takip edin: Öğretmeniyle düzenli aralıkla görüşün ve çocuğunuzun davranışlarıyla ilgili geri bildirim isteyin. Herkes üzerine düşeni yapıyorsa çocuğunuzun doktoru ile görüşebilirsiniz. Dikkat eksikliği çoğu öğrencide görülen bir durum ve çözümleri var.
Eğer öğretmeni, ‘Çocuğunuz endişeli ve stresli gözüküyor’ dediyse…
Doğru tepki: Öğretmenin endişe ve stresten tam olarak ne anlatmak istediğini anlamaya çalışın. Günün belirli saatlerinde ağlıyor mu? Karın ağrısından şikayet edip hemşireyi mi ziyaret etmek istiyor? Eğer çocuğunuz tırnaklarını yemeye başladıysa sadece kötü bir alışkanlık olabilir ama eğer okulu seven yavrunuz öğleden sonra ağlamalara başladıysa problemi küçümsemeyin. Akranlarınca zorbalığa maruz kalıyor veya öğretmenlerinden birinin davranışları onu tedirgin ediyor olabilir.
Hareket planı: Empatiyle yaklaşın. ‘Müzik öğretmenin tüm sınıfın önünde flüt çalmanı istediğinde korkutucu olabilir’, ve kendisini rahat hissetmesi için nasıl destek olabileceğinizi sorun. Nefes çalışmalarından faydalanın. Ancak çocuğunuz bir zorbadan korkuyorsa öncelikli olarak bunun kendisiyle ilgili olmadığını vurgulayın. Zorbalık hiçbir zaman hoşgörüyle karşılanmaz ve sizinle veya öğretmeniyle konuşması problemi iyileştirmeye dönük yardımcı olacaktır. Bu yaklaşım çocuğunuzun yaşadıklarıyla ilgili size açılmasına yardımcı olacaktır. Fiziksel olarak bir tehdit mi var? İsim mi takılıyor? Öğretmen ve okul yönetimi duruma müdahale edecektir. Zorbalık yapan öğrencinin velisi durumdan haberdar mı? Bu çocuğa yardımcı olunabilir.
Takip edin: Öğretmeniyle takipte kalın. Çocuğunuzda rahatlama söz konusu mu? Eğer halen telaşlı davranışlar sergiliyorsa ne yapılacağı üzerine öğretmeni ve rehber öğretmenle görüşebilirsiniz.
Eğer öğretmeni, ‘Çocuğunuz zorbalık yapıyor’ dediyse…
Doğru tepki: Boyutlarını öğrenin. Bir kez mi oldu? Belki de sınıftaki arkadaşlarından biri kendisini fazla zorladı ve çocuğunuz onu itti, şimdi de vicdan azabı çekiyor. Yahut arkadaşlarını düzenli olarak rahatsız ediyor, isim takıyor, fiziksel olarak zarar veriyor.
Hareket planı: Eğer bir keze mahsus olmuş ve çocuğunuz kendisini kötü hissediyorsa onunla konuşun. Sebebini öğrenmeye çalışın ve özür dilemesini sağlayın. Eğer başka bir arkadaşı yapmasını söylediyse, arkadaş baskısının zararlarından bahsedin. Oyun oynayın! Sınıfta olan biten her şeyi ‘okulculuk’ oynayarak öğrenebilirsiniz ve düzeltebilirsiniz. Kendisini zorbanın yerine koyduğu bir canlandırmada, ‘Bahse girerim o kızın kafasına vuramazsın’ dedirtin ve doğru davranışı siz sergileyin. ‘Ben kafama vurulmasını istemiyorum ve kimsenin kafasına vurmayacağım, komik değil bu’ ve sonra rol değişikliği yapın. Farklı varyasyonlar deneyin ama her seferinde doğru davranışı ona tekrarlatın. Öbür taraftan zorbalık / agresif tutum rutin bir hal aldıysa okul yönetimi ile konuşun, sebebini belirlemeye çalışın.
Takip edin: Öğretmeniyle düzenli olarak takipte kalın. Eğer kendini kontrol etmekte halen zorlanıyorsa sosyal gelişim programlarını araştırın, rehber öğretmen veya bir psikologdan görüş alın.
Veli – öğretmen görüşmeleri hassasiyet gerektiren zor toplantılar olabilir ama siz bunun üstesinden gelebilirsiniz.
Deneyim kazandıkça çok daha iyi olacağınızı bilin ve unutmayın aynı takımdasınız! Sakin kalın, saygılı olun ve dinleyin.
Sevgilerimle, Mutlu Yıllar!