Matematik Öğretmeni
C. Harun Böke
Çocuğunuz varsa arkadaş çevresinde mutlaka konuştuğunuz konulardan biri de özel ders olmalı.
Özellikle ilkokuldan sonra, dersler farklılaşıp konular derinleştikçe çocuğunuza yardım etmeniz giderek zorlaşıyor olabilir.
Bir de sınav ya da karne notları ilkokula göre görece düşük gelmeye başladıysa, bazen çocuğunuzun da isteği ile özel ders arayışına girmeniz çok normal… değil aslında, olmamalı.
Kağıt üstünde baktığımızda okul kurumunun tüm olanaklarıyla öğrenciler için yeterli gelmesi gerekir. Ancak eğitim sistemimizdeki çeşitli aksaklık ve eksikliklerin çocuğunuzu olumsuz etkilememesi için herkesin yaptığını yapmak durumunda kalabiliyorsunuz.
Aslında özel ders, doğru kullanıldığında çocuğunuzun,
- Öğrenme becerilerini geliştirmesi,
- Konuları detaylı bir şeklide anlaması, ve
- Okulda anlamadığı noktaların üzerinden geçip öğrenmesi
gibi noktalarda yararlı olabilir. Birebir ya da en fazla 3 — 4 kişilik gruplarla yapılan özel derslerde öğretmen öğrencilere gerekli ilgiyi ve desteği vererek kısa zamanda ilerlemelerini sağlayabilir. Daha kalabalık gruplarda ise bu ilgi ve destek azalacağından, öğrencilerin az bir destekle ilerleyebilecekleri yüksek bir düzeyde olmaları gerekir.
Birbirinden farklı gereksinimleri olan, değişik düzeylerdeki öğrencilerden oluşan kalabalık gruplarla yapılan özel dersin yukarıda saydığımız noktalarda bir yarar göstermesi pek beklenemez.
İşin bir de ekonomik yönü var. Bir dersten özel ders aldırmak aile bütçesine ek bir yük getiriyor ister istemez. Kimi zaman, özellikle de IGCSE, A-Level ya da üniversite sınavlarına hazırlık amacıyla öğrenciler iki, üç, hatta belki de daha fazla dersten özel ders alıyorlar. Dolayısıyla sınırlı zaman ve sınırlı bütçeyle öğrenciler genellikle haftada bir kez, 1 ya da 1.5 saatlik özel dersle yetinmek zorunda kalıyorlar. Bu da her zaman başarıyı getirmiyor, özellikle de kalabalık gruplarda.
Bir özel dersin öğrenciye yararlı olabilmesi için aşağıdaki koşulların mümkün olduğunca karşılanması gerekir:
Öğrencinin düzeyini belirleyip özel ders akışını buna göre belirleme
Öğretmen öğrencinin düzeyini belirlerken geçmiş yıllardan gelen bilgi eksikliklerini de bulup buna göre bir strateji belirlemelidir.
Özellikle matematik ve fen derslerinde bu tür eksiklikler, öğrencinin yeni konuları öğrenmesini olumsuz etkiler. Dolayısıyla önce bu eksikliklerin giderilmesi gerekir.
Öğrencinin gelişimini izleme
Öğretmen öğrencisinin gelişimini sürekli izlemeli ve hem öğrencisini, hem de ailesini sıklıkla bilgilendirmelidir.
Sizinle sürekli iletişim içinde olan bir öğretmen, çocuğunuzun bilgi ve beceri eksikliklerini nasıl tamamladığı, yeni konuları ne derecede iyi yaptığı, başarısının önündeki engeller ve ne yapılabileceği gibi konularda sizi ve çocuğunuzu bilgilendirerek çocuğunuzun gelişim sürecini etkili bir şekilde yürütebilir.
Öğrenciyle olan ilişki
Özel ders, ne olursa olsun öğrencinin zamanından çalar, o yüzden de pek sevilmez.
Özel ders öğretmeninin öğrencisiyle kuracağı ilişki bu açıdan önemlidir.
Rahatça konuşulabilen, mizah yeteneği olan, her öğrenciye karakterine göre farklı yaklaşabilen bir öğretmenle özel ders eğlenceli geçer demesek bile, en azından sıkıcı geçmeyeceğini söyleyebiliriz.
Çocuğunuz kendisini rahat ve güvende hissettiği bir ortam ve öğretmenle öğrenmeye daha açık olacaktır.
Özel ders gereksiniminin azal(tıl)ması
Özel dersin asıl amaçlarından biri de, öğrencinin özel derse duyduğu gereksinimi azaltmak, hatta yok etmektir.
Çocuğunuzun okulda öğrenmesine engel olan nedir? Dikkati mi dağınık, derste nasıl not tutması gerekir, bilgi eksikliğinden dolayı dersi mi anlayamıyor? Öğretmen çocuğunuzu yönlendirerek okulda daha etkili ve verimli çalışmasını sağlayabilir.
Uzun lafın kısası, özel dersin “özel” olması gerekir; çocuğunuzun karakterine, öğrenme biçimine, bilgi / beceri eksikliklerine ve gereksinimlerine göre şekillenmiş, başarısını arttırmanın yanı sıra, bağımsız öğrenebilme yeteneğini de geliştiren bir destek sistemi.
Dolayısıyla ideal koşullarda özel ders,
- Birebir,
- Gerekli ve yeterli sıklıkta ve
- Daha çok öğrenci koçluğu gibi olmalı.
Çeşitli nedenlerden dolayı özel ders birebir olamıyorsa küçük gruplar tercih edilmelidir.
Çocuğunuz benzer durumda olan bir ya da iki arkadaşıyla beraber özel ders alabilir.
Birbirini tanıyan öğrenciler ders ortamını rahatlatır, birbirlerine konuyu anlamada yardımcı olabilirler.
Haftada birden daha sık ders gerekiyorsa, ancak bu pek de mümkün görünmüyorsa, elbette yapacak pek bir şey yok. Yine de bir başlangıç yapıp, gerekirse bazı dönemlerde geçici olarak dersin sıklığını arttırarak çocuğunuza destek olabilirsiniz.
Yirmi yılı aşkın bir süredir özel ders veren bir matematik öğretmeni olarak özel ders konusunda altını çizmek istediğim noktalar bunlar.
Umarım çocuklarınıza elinizden gelenin en iyisini vermeye çalışan sizlere biraz yardımcı olabilmişimdir.
Şimdi biraz da önümüzdeki yıl uygulamaya koyacağım değişik bir modelden bahsetmek istiyorum. Sınıftaki öğrencilerimle on yılı aşkın bir süredir uyguladığım bu model öğrencilerimin çoğunun başarı düzeylerini arttırıyor.
Öğrencilerim ders boyunca konuları kendi hazırladığım videolardan öğrendiği için, gerekmedikçe tahta başında ders anlatmıyorum.
Onun yerine sınıf içinde dolaşıp öğrencilerime gerektiğinde yardımcı oluyor ya da çalışmalarını izleyip yön veriyorum. Böylece her öğrencimle istisnasız birebir ilgilenme fırsatım oluyor.
Zaten öğrencilerimin daha etkili öğrenmelerini ve başarı düzeylerini arttıran faktör de bu; öğrencilerimin her birine göster(ebil)diğim ilgi. Derslerim adeta bir özel derse dönüşmüş durumda.
“Flipped Learning” olarak adlandırılan bu modeli önümüzdeki yıl “Alt-Üst Özel Ders” adı altında uygulamayı planlıyorum.
Klasik özel ders yaklaşımını alt üst edeceğini umduğum bu model altında çalışacak öğrenciler videolarıma ve çalışma kağıtlarına ücretsiz ulaşacaklar. Konuları videolarla öğrenirken her istediklerinde benden yardım alabilecekler.
En önemlisi de, bu modelde öğrenciler isterlerse hafta içi her gün özel derse gelebilecekler. İstedikleri hafta istedikleri kadar.
Elbette çocuğunuzun durumunu değerlendirdikten sonra haftada en az kaç dersle başlamamız gerektiğini tavsiye edeceğim, ancak daha çok gelmesinde hiç bir sakınca yok.
Derslere Zoom aracılığıyla online olarak katılmak da mümkün olacak. Tabii bunun için çocuğunuzun videolarla matematik öğrenme konusunda biraz önbilgi alması gerekiyor.
Ayrıca çalışma ortamında uyulması gereken bir takım koşullar da var. Ancak sonuçta online olarak özel ders almak da mümkün.
Bu modelde kalabalık grup sorunu da yok. Sınıflarımda genellikle yirmiden fazla öğrencim olmasına karşın gayet olumlu sonuçlar elde ediyoruz. Dolayısıyla en fazla onbeş öğrenciyle model çok daha verimli çalışacak.
IGCSE ve A-Level matematik konularının ücretsiz video ve çalışma kağıtlarına ulaşmak için websitemi ziyaret edebilir, daha fazla bilgi almak için iletişim formunu doldurabilirsiniz. Bunun için aşağıdaki QR kodunu okutmanız yeterli.
Gelecek ay görüşmek üzere!.