Otizmde Oyun Neden Önemlidir?

Klinik Psikolog

Tuğçe Akınsel

Oyun, otizmli çocuklar için önemli bir öğrenme ve iletişim aracıdır.

 

Oyunla öğretim, otizmli çocukların günlük yaşam becerilerini, iletişim yeteneklerini, sosyal etkileşimlerini ve problem çözme becerilerini geliştirmek için oldukça önemlidir.

 

Oyun, çocukların doğal olarak ilgi duydukları bir aktivitedir ve bu nedenle çocukların motivasyonunu artırarak öğrenme süreci desteklenebilir.

 

Otizmde oyun çocukların kaba ve ince motor becerilerini, dil ve iletişim becerilerini, düşünme ve problem çözme becerilerini ve sosyal becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur.

 

Otizm ve farklı gelişimsel geriliği olan çocukların da yapılandırılmış ortam ve ipuçları sağlandığında, zamanla sembolik oyun üretebildiklerini ve sembolik oyunları anlamakta daha iyi performans gösterdikleri görülmektedir.

 

Ev kavramı, otizmli çocuklar için kendilerini en rahat ve güvende hissettikleri yerdir.

 

Aynı şekilde ev, eğitim ortamı ve oyun alanı olma özelliği gösterir.

 

Otizmli çocuklar da oyun oynarken her aşamada ek yardıma ihtiyaçları olabilir.

 

Size bakabilmesi, sizinle iletişim kurabilmesi ve ne yaptığınızı görebilmesi için çocuğunuzun karşısına oturun. Bu aynı zamanda onu oyuna dahil etmeyi kolaylaştırır.

 

Onlarla keşifsel oyunlar oynayarak çocukları, nesneleri ve oyuncakları keşfetmeye başlar.

 

Oyunun bu aşamasında çocuklar farklı şekiller, renkler, boyutlar ve dokular aracılığıyla dünyalarını öğrenirler (örneğin; oyuncak yumuşak ayı, banyo esnasında su sıçratmak, vücuduna köpük – sabun sürülmesi, renkli ve büyük – küçük Legolar) .

 

Fiziksel oyunlar ise çocuğunuzun etrafta koşmasını içeren, tüm vücut egzersizi sağlayan ve çocuğunuzun kaba motor becerilerini geliştirmesine yardımcı olan aşamadır.

 

Fiziksel oyunlar, tüm çocuklara çevrelerindeki diğer insanlarla ve nesnelerle etkileşim kurmalarını desteklemektedir.

 

Otizmli çocuklarda genellikle oyunların gelişimi gecikir.

 

Rol yapma oyunu özellikle sosyal ilişkiler, dil ve iletişim için gerekli becerileri geliştirmek için önemlidir.

 

Otizmli çocuğunuza ne yapacağını göstererek yapıcı oyun aşamasına teşvik edebilirsiniz.

 

Çocuğunuza nasıl yapılacağını göstermek gerekmektedir. Örnek olarak, bir oyuncak bebeği besliyor gibi davranmak, arabayı kullanıyor gibi davranmak olabilir.

 

İşlevsel oyunlar oynamak oyuncakların tasarlandığı şekilde nasıl oynanacağını ve kullanılacağını öğrenme aşamasıdır.

 

Örneğin, bir oyuncak arabayı itmek, oyuncak telefonu kulağa getirmek veya bir topu atmak.

 

Otizmli çocuğunuz oyuncakları keşif oyunuyla kendi kendine çalıştırmayı öğrenebilir veya ona göstermeniz gerekebilir.

 

Çocuğunuzu doğru eylemi yaparken övmek, o eylemi yapmaya devam etmesini teşvik edecektir.

 

Ayrıca, diğer oyuncaklarla da sebep-sonuç yoluyla etkileşime girmesini teşvik ederek Sebep – Sonuç ilişkisi olan oyunlar oynamak çocuklarda kontrol hissini kazandırmaktadır. Örneğin; müziğin çalması için oyuncakta bir düğmeye basması gibi.

 

Bu aynı zamanda çocuğunuza, sizden nasıl yardım isteyeceğini öğretmek adına ve sıra alarak oyun oynama gelişimini geliştirmek adına iyi bir fırsattır.

 

Örneğin, bir şeyi açmak için sırayla bir düğmeye basabilir ve tekrar kapatmak için sırayla düğmeye basabilirsiniz.

 

Başkalarıyla oyun oynamak otizmli çocuklar için özellikle zor olabilir.

 

Çocuklarla oyun oynarken oyunu kısa tutmalı. Böylece çocuğunuz aktiviteyi hızlı bir şekilde bitirmesi ve kendini başarılı hissetmesi sağlanır.

 

Örneğin, basit bir yapboz seçebilirsiniz. Çocuğunuzun başkalarıyla oyun oynaması, oyuncağını paylaşması, oyunun kurallarına göre oynaması, birlikte yapılacak çalışmalar ile çocukların iletişim ve sosyal gelişim becerilerini desteklemekte ayrıca sıra alma sıra verme becerilerini de geliştirmektedir.

 

Çocuğunuzun günlük becerilerini geliştirmesine yardımcı olmak için de oyunu kullanabilir. Örneğin, bir bebeği giydirmek çocuğunuzun kendisi giyinmesini öğrenmesine yardımcı olmaktadır.

 

Çocuğunuz ile oyun oynarken çocuğun daha uzun cümleler kurmasına yardımcı olun.

 

Çocuğunuz yalnızca tek bir kelimeyle konuşuyorsa, iki kelime kullanmayı deneyebilirsiniz.

 

Üç kelimelik cümleler kullanıyorsa, dört kelime kullanabilirsiniz. Bu şekilde çocuğunuzun dilini ve kelime haznesini genişletmiş olursunuz.